27 śmierci Toby’ego Obeda — Joanna Gierak-Onoszko

Kanada. Kraina mlekiem i miodem płynąca. Czyżby? To kraj kontrastów, w którym z jednej strony spotyka się szczęśliwych, dobrze sytuowanych ludzi, a z drugiej są ci połamani, wołający o pomoc, błagający o słowo „przepraszam“, chcący je usłyszeć przed śmiercią.

Reportaż Joanny Gierak-Onoszko boli. I to bardzo. Po przeczytaniu „27 śmierci Toby’ego Obeda” rozsypałam się na 27 000 małych kawałków. Z jednej strony chciałam znać tę historię, a z drugiej musiałam ją odkładać na bok, bo łzy nie pozwalały mi kontynuować lektury. Ten tekst szarpie i rozrywa duszę, pozostawia w pamięci głęboką ranę.

To opowieść o Innuickich dzieciach, siłą odbieranych kochającym je rodzinom i wcielanych do pozornie kontrolowanych przez państwo katolickich internatów. Dzieciach, które na siłę były indoktrynowane, gdzie zabraniano im posługiwać się własnym językiem, gdzie wkładano ich w nieznane uniformy i uczono nic niemówiących modlitw. Dzieciach, które były gwałcone, bite, upokarzane, którym wpychano do gardeł własne wymiociny i które były sadzane na krześle elektrycznym, ku uciesze duchownych. Dzieciach, które umierały, które ginęły w niewyjaśnionych okolicznościach. Dzieciach, za którymi nikt nigdy się nie wstawił.

„Trudno wejść na drogę ku pojednaniu skoro nie ma mapy, ani nawet miejsca zbiórki”*.

Skala zaniedbań była ogromna. Dramat rozgrywał się przez lata w wielu zakątkach kraju.

Teraz po latach, jako dorosłe osoby, te nękane w przeszłości dzieci, próbują ponownie poskładać swoje życie. Próbują mieć rodziny. Próbują nie stoczyć się na samo dno. Często są to jednak próby nieudane. Umierają, by urodzić się na nowo. Czasami aż 27 razy jak Toby Obed.

„Komisja potwierdziła, że traumę się dziedziczy, a szkoły trwale skrzywdziły tez pokolenia przyszłe i równoległe”.

Joanna Gierak-Onoszko, ustami swoich rozmówców, naprowadza czytelnika na smutną konkluzję: Przemoc rodzi przemoc, a trauma bywa dziedziczna. I to jest przerażające.

Czy ci okrutnie skrzywdzeni przez los ludzie usłyszą słowo „przepraszam”, na które tak bardzo czekają? Czy umrą po raz dwudziesty ósmy, nie zaznawszy sprawiedliwości?

Moja ocena: 10/10

* Gierak-Onoszko J., 27 śmierci Toby’ego Obeda, Dowody na Istnienie, Warszawa 2019.

Tytuł: 27 śmierci Toby’ego Obeda
Autor: Joanna Gierak-Onoszko
Wydawnictwo: Dowody na Istnienie
Liczba stron: 343

Jeśli interesuje Cię podobna tematyka, przeczytaj także recenzję: Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie? — Justyna Kopińska