Długi taniec za kurtyną. Pół wieku Armii Radzieckiej w Polsce — Grzegorz Szymanik, Julia Wizowska

Gdy Armia Radziecka weszła do Polski w 1945 roku, nikt nie podejrzewał, że pozostanie w naszym kraju tak długo. Rosyjskie wojska stacjonowały u nas aż do 1993 roku. Prawie pięćdziesiąt lat ich obecności wpłynęło nie tylko na mieszkających w okolicach garnizonów Polaków, ale i na samych żołnierzy.

Dowiedziawszy się, że znani i nagradzani reporterzy, czyli Julia Wizowska oraz Grzegorz Szymanik wspólnie napisali książkę o Armii Radzieckiej w Polsce, nie mogłam przejść obojętnie obok tego zbioru, który z założenia miał być napisany z dwóch różnych ujęć — Kazaszki wychowanej w duchu szacunku dla sowieckich wojskowych i Polaka dorastającego w pogardzie do Armii Radzieckiej. Oczekiwania miałam duże, bo temat jest nader interesujący, ale niestety zawiodłam się bardzo.

W książce „Długi taniec za kurtyną. Pół wieku Armii Radzieckiej w Polsce” czytelnik dostaje krótkie historie ludzi po dwóch stronach barykady. Z jednej strony mamy radzieckich żołnierzy, borykających się z trudami życia na obczyźnie oraz ich rodziny, którym również nie było łatwo; a z drugiej Polaków, którzy musieli funkcjonować w pobliżu garnizonów, co nie zawsze było miłe ani bezpieczne. Niestety na raptem 224 stronach nie da się opowiedzieć niemal pięćdziesięciu lat. A przynajmniej nie w ten sposób. Autorzy słusznie skupili się na pojedynczych opowieściach, ale zrobili to bardzo pobieżnie, niemal w szkolnym, nieco chaotycznym i niedojrzałym stylu. Julia Wizowska i Grzegorz Szymanik skaczą z tematu na temat, traktując poszczególne przypadki bardzo pobieżnie i sprawiając, że czytelnik nie ma szans zbliżyć się do bohaterów tych opowieści. Nawet historie gwałtów, czy przedstawiona w filmie „Mała Moskwa” tragiczna historia polsko-rosyjskiej miłości były ledwie muśnięte i przez to nie budziły we mnie odpowiednio silnych emocji.

Czytając ten zbiór, odniosłam wrażenie, że reporterom zabrakło też jakiegoś konkretnego planu. Poszczególne rozdziały zostały wrzucone obok siebie jakby przypadkowo i nie tworzą spójnej całości, mimo że tematyka wydaje się być ta sama. Ponadto historie, które mogły mieć bardzo duży potencjał, są opisane w tak mało atrakcyjny sposób, że zwyczajnie nudzą. Bohaterowie także wyglądają na zupełnie losowych, wziętych z łapanki i często niemających nic szczególnego do opowiedzenia. Po prostu żyjący w tamtych czasach i tyle.

Bardzo lubię literaturę faktu, uwielbiam reportaże, szczególnie te z Wydawnictwa Czarne, bardzo interesował mnie temat obecności wojsk radziecki na terenie RP przez prawie pół wieku, a jednak tym razem nie było chemii… Szkoda!

Moja ocena: 4/10

Tytuł: Długi taniec za kurtyną. Pół wieku Armii Radzieckiej w Polsce
Autor: Grzegorz Szymanik, Julia Wizowska
Wydawnictwo: Wydawnictwo Czarne
Liczba stron: 224

Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Czarne.

Jeśli lubisz czytać reportaże, polecam także recenzję: Ostatni świadkowie. Utwory solowe na głos dziecięcy – Swietłana Aleksijewicz