Dziennik — Anne Frank

Czy jesteś sobie w stanie wyobrazić, że przez dwa lata nie możesz wyjść z domu? Czy możesz sobie wyobrazić, że przez tak długi czas jesteś zamknięty w gronie tych samych osób i zdany na łaskę ludzi, którzy ukrywając Cię oraz organizując jedzenie, narażają własne życie? W takiej sytuacji w czasie II wojny światowej została postawiona trzynastoletnia Anne Frank, która na bieżąco opisywała swoją nietypową codzienność, stając się autorką najgłośniejszego dziennika w historii.

Gdy mieszkająca w Amsterdamie nastoletnia żydówka, otrzymała na urodziny dziennik, nie wiedziała, że stanie się jej jedynym prawdziwym powiernikiem. Nie wiedziała również, że już niebawem ona, jej siostra i rodzice będą musieli kompletnie zmienić swoje życie, aby przetrwać wojnę.

„To jest ta trudność dzisiejszych czasów: ideały, marzenia, piękne oczekiwania jeszcze się nie zdążą rozwinąć, a już zostają trafione i totalnie zniszczone przez najbardziej przerażającą rzeczywistość”*.

Warunki, w których przyszło się ukrywać Frankom, były stosunkowo dobre w porównaniu do tych, w których musieli bytować inni Żydzi, jednakże bezwarunkowa dwuletnia izolacja mocno doskwierała wszystkim mieszkańcom oficyny. A było ich sporo. Na jednej przestrzeni musiała pomieścić się czteroosobowa rodzina Franków, trzyosobowa rodzina Van Daanów oraz, w późniejszym czasie, stomatolog Fritz Pfeffer. Dwa lata w tym samym towarzystwie bez możliwości wyjścia na zewnątrz. Jeden fałszywy ruch, jeden hałas w nieodpowiednim momencie, jedno poruszenie firanką mogło spowodować śmierć wszystkich lokatorów.

„Wbrew wszystkiemu sądzę, że ludzie w głębi serca są naprawdę dobrzy. Nie potrafię budować swego życia w oparciu o chaos, cierpienie i śmierć. Obserwuję, jak świat powoli staje się dziki, czuję nadciągającą burzę. Czuję cierpienie milionów. Mimo to, gdy spojrzę na niebo, podświadomie czuję, że te okrucieństwa się skończą i na ziemię powrócą spokój i ukojenie”**.

„Dziennik” Anne Frank jest unikatowy i wartościowy pod wieloma względami. Po pierwsze to zapis niepokojów i trosk młodej dziewczyny w czasach II wojny światowej, po drugie to zapis przemian, jakie zachodzą w ludziach w czasie absolutnej izolacji, to także zapis cen oraz dostępności danych produktów, to zapis sposobu na edukację w tych okropnych warunkach, ale przede wszystkim to zapis ogromnej emocjonalnej przemiany, jaka zaszła w nastolatce. Widać tu bunt, widać faworyzowanie jednego z rodziców, widać relacje ze starszą siostrą, widać zmianę myślenia na wiele tematów, widać wzrastającą dojrzałość do wygłaszania politycznych osądów i widać rozkwit zauroczenia w jedynym dostępnym chłopcu.

Anne Frank marzyła o tym, aby stać się sławną pisarką i się nią stała. Szkoda tylko, że ta historia skończyła się tak tragicznie.

Moja ocena: 10/10

* Frank A., Dziennik, Znak Horyzont, Kraków 2020.

** tamże.