Niegrzeczne. Historie dzieci z ADHD, autyzmem i zespołem Aspergera — Jacek Hołub

Ile razy zdarzyło się nam obejrzeć za wrzeszczącym dzieckiem, ciągniętym przez matkę na ulicy? Ile razy krzywo spojrzeliśmy na dziecko tupiące w sklepie? Ile razy mruczeliśmy pod nosem na dziecko krzyczące w autobusie? Ile razy pomyśleliśmy źle o takim dziecku, o jego rodzicach i o jego wychowaniu? A ile razy pomyśleliśmy, że takie zachowanie może być wynikiem choroby? No właśnie…

Jacek Hołub spotkał się z matkami dzieci chorych na ADHD, autyzm i zespół Aspergera, całkowicie oddając im głos. Z ich historii wynika kilka bardzo smutnych wniosków. Po pierwsze wielu ludzi nie rozumie tych chorób, przez co nadpobudliwe lub niedostosowane społecznie dzieci traktuje, jako zwyczajnie niegrzeczne. Po drugie choroby te są diagnozowane zdecydowanie za długo i z wieloma utrudnieniami dla rodziców. Po trzecie szkoły są słabo przystosowane do edukacji dzieci z tymi chorobami. A po czwarte w Polsce brakuje miejsc, które pomagałyby nie tylko dzieciom, ale i rodzicom, miejsc, które wskazywałyby metody wychowawcze, opiekuńcze i psychologiczne. Oj, brakuje!

Autor porusza bardzo ważny temat, ale nie do końca przekonuje mnie sposób, w jaki go przedstawia. Niestety tytuł jest mylący. Sugeruje bowiem, że będą to historie dzieci, a tak naprawdę w większości przypadków są to historie matek, które ewidentnie nie radzą sobie ze swoimi pociechami. Niemal każda z tych opowieści zaczyna się od tego, że była to niechciana lub nieplanowana ciąża i niestety jest to mocno sugestywne, zwłaszcza że także to widać w podejściu kobiet do swoich dzieci. Jedna z nich zostawia córeczkę z dziadkiem alkoholikiem, inna oskarża pięciolatkę o zachowania, które są naturalne dla dziecka, jeszcze inna pozwala, by ojciec wściekał się na dziewięciolatka, że ten zbyt słabo gra na konsoli (sic!), a kolejna nawet nie bywa w domu, bo tkwi przy szpitalnym łóżku młodszego synka. W jednym domu wizytuje opieka społeczna, w innym na podłodze piętrzą się ubrania i pościele, a w następnym młodszy brat ma obowiązek „donoszenia” na chorą siostrę. To tak, jakby sugerować czytelnikowi, że autyzm, ADHD albo zespół Aspergera wynika z zaniedbań, błędów rodzicielskich oraz niechcianych ciąż. A przecież tak nie jest.

Zabrakło mi tu głosów dorosłych ze spektrum tej choroby, zabrakło wypowiedzi większej ilości psychologów, pedagogów i nauczycieli wspomagających, zabrakło głosów rodziców innych, zdrowych uczniów, kolegów z klasy, a przede wszystkim głosów samych dzieci. One zapewne wniosłyby do tego reportażu najwięcej.

Moja ocena: 6/10

Tytuł: Niegrzeczne. Historie dzieci z ADHD, autyzmem i zespołem Aspergera
Autor: Jacek Hołub
Wydawnictwo: Wydawnictwo Czarne
Liczba stron: 232

Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Czarne.